Kuruluşuyla birlikte Türkiye’nin afetlere yaklaşımını değiştiren T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), 12. yaşını Afete Hazır Türkiye hedefine ve insanlığa yaptığı önemli katkılarla kutluyor.

Türkiye’de 17 Ağustos 1999'da meydana gelen Marmara depremi afet yönetiminde dönüm noktası oldu. Bu kapsamda afet ve acil durumlarda yetki ve koordinasyonun tek elde toplanması ihtiyacının zorunlu bir hal alması nedeniyle kurulan AFAD, 17 Aralık 2009'da resmen faaliyetlerine başladı. AFAD'ın kurulması ile afet ve acil durumlarda "risk yönetimi" anlayışı benimsenerek "Bütünleşik Afet Yönetimi" sistemine geçildi.

Afete müdahaleyi de içeren ancak önceliği afet öncesinde önlemeye ve risk azaltmaya verildiği programlar uygulayan AFAD, toplumda afet farkındalığının oluşturulması için eğitim ve bilinçlendirme faaliyetleri yürüttü.  Bu kapsamda 2021 yılını Afet Eğitim Yılı ilan eden AFAD, 56 milyon insana ulaşmayı başardı.

AFAD, ülke genelinde Türkiye Afet Risk Azaltma Planı’nı hazırlarken 80 ilde il risk azaltma planlarını izleme ve takip yazılımlarıyla birlikte hayata geçirdi, İstanbul’u tamamlamak üzere çalışıyor.

Afete Müdahale Afet Öncesi Hazırlıkla Başlıyor

AFAD, müdahale sürecinin afet olmadan önce hazırlıkla ve risklerinin azaltılmasıyla, başladığı ilkesiyle hareket ediyor. Bu nedenle Türkiye Afet Müdahale Planı’nı (TAMP) ve 81 il afet müdahale planlarını 7 yıl önce uygulamaya aldı ve sürekli güncel tutuyor. Afet yönetiminin bilişim altyapısını oluşturan Afet Yönetimi Karar Destek Sistemi’ni (AYDES) geliştirerek çalıştırıyor. TAMP’ın en iyi şekilde uygulanması için bakanlık merkezlerinden Saha Destek Öncü Ekibi’ni, operasyonel işler için 81 ilde Yerel Destek Saha Ekipleri’ni oluşturuyor. Afetlerde görev alacak ekipleri standardize eden AFAD Akreditasyon Sistemi’nde, 382 üyesiyle birlikte 14 STK ve kuruluş ekibini akredite etti. 

AFAD, Arama Kurtarma personelinin sayısını 1.797’ye çıkardı ve artırmaya devam ediyor. Yeni Nesil AFAD Arama Kurtarma Araçları ile Türkiye’nin 780 araçlık arama kurtarma parkını oluşturdu. Türkiye genelinde, hafif arama kurtarmayı yürütebilecek farklı kurum ve kuruluşlardan 38.424 arama kurtarma personeline eğitim verdi. Yalnızca 2021’de 1 uluslararası, 10 bölgesel düzey, 51 yerel düzey olmak üzere 62 Türkiye Afet Müdahale Planı tatbikatı gerçekleştirdi. 2021 boyunca, 3.273 afet ve acil duruma müdahale etti.

Ön İyileştirme ve İleri İyileştirme

Türkiye Afet Lojistik Ağı’nı kurarak ağın birincil bağlantılarını 27 Bölgesel AFAD Lojistik Merkezi, ikincil bağlantılarını ise 54 Destek Depo ile ördü.

7/24 çalışan merkezler ve depolarda hazır bulunan malzeme konteynerlerini TIR’lara dakikalar içinde yükleyerek afet bölgesine gönderiyor. 92 binden fazla AFAD Aile Çadırı’nı ve 1.600’den fazla AFAD Yaşam Konteyner’ini uyku ve mutfak malzemeleriyle hazır tutuyor.

Sadece 2021’de afetlerden zarar gören 13.578 aileye nakdi yardım yaptı. Son 2 yılda afetlerde evini kaybedenler için 38.574 konutu yatırım programına alırken 10,135 aileye kalıcı konut teslim etti.

Deprem Gözleminde Avrupa’da İkinci

AFAD, Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı 2023’ü, 2010’da hazırlayıp 2011’de uygulamaya aldı. Kentsel dönüşümden kamu yapılarının depreme karşı güçlendirilmesine, gönüllülükten afet eğitim seferberliğine kadar pek çok eylem, bu plan kapsamında uygulandı. AFAD Ulusal Deprem Gözlem Ağları (USAG) içindeki deprem gözlem istasyonu sayısını 12 yılda 1.143’e çıkardı. Türkiye, Avrupa’nın ikinci en büyük gözlem ağına sahip oldu.

Türkiye’nin Afet Gönüllülüğü Organizasyonunu Kurdu

AFAD, Türkiye’nin ulusal afet gönüllülüğü organizasyonunu kuran AFAD Gönüllülük Sistemi ile 410 bin kişiden gönüllü olmak için başvuru aldı. Ülke genelindeki toplanma alanı sayısını 27.540’a, kişi başına düşen metrekareyi 3,24’e çıkardı. Halkı tehlikelere karşı uyaracak İkaz ve Alarm Siren Sistemi (İKAS) kapsamında 147 noktada kurulumu tamamladı.

5 Kıta 65 Ülkeye AFAD Yardımı Ulaştı

AFAD, 12 yılda 5 kıtadaki 65 ülkede insani yardım, arama kurtarma, transfer ve tahliye operasyonları yürüttü. Kasım 2019’da 6,4’lük depremi yaşayan Arnavutluk’a yardıma koşan AFAD Arama Kurtarma ekipleri, bu yıl Hırvatistan ve Haiti’de meydana gelen depremler sonrasında da bu ülkelere yardım eli uzattı. Suriye krizinin başladığı günden itibaren bölgedeki masum sivillere yardım ulaştıran AFAD, Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı, Barış Pınarı Harekat bölgeleri ile İdlib’deki sivillerin beslenme ve barınma gibi insani ihtiyaçlarının karşılanmasında aktif rol aldı.